Żeby lepiej radzić sobie z codziennymi obowiązkami, zwiększać odporność na stres i bardziej energicznie funkcjonować, warto sięgnąć po wsparcie z natury – w postaci adaptogenów, takich jak ashwagandha. Co kryje się pod tą nazwą?
Adaptogeny – to dość duża grupa substancji pochodzenia naturalnego, które pomagają ludziom adaptować się do trudnych warunków zewnętrznych, czyli zwiększają odporność na stres, zmęczenie, wspomagają koncentrację i pamięć. Przydadzą się praktycznie każdemu, kto choć raz poczuł że potrzebuje dodatkowej energii, a przy tym są dużo bezpieczniejsze niż syntetyczne stymulanty. Ashwagandha jest jednym z popularniejszych adaptogenów, i to nie bez powodu.
Co to jest ashwagandha?
To roślina znana już w tradycyjnej medycynie indyjskiej, szczególnie w systemie ajurwedyjskim. Występuje w strefie subtropikalnej, ale także w klimacie umiarkowanym pod postacią zielonego krzewu. Daje kwiaty o kształcie dzwonków, a owocuje na pomarańczowo. Wartości zdrowotne przejawia zarówno korzeń, jak i liście oraz owoce tej rośliny. Jej egzotyczna nazwa funkcjonuje zamiennie z innymi: witania ospała, śpioszyn lekarski, wiśnia zimowa czy żeń szeń indyjski.
Swoje działanie zawdzięcza znajdującym się w niej substancjom: witanolidy działają antybakteryjnie i antynowotworowo, a glikowitanolidy działają adaptogennie. Alkaloidy, flawonoidy, saponiny, glikozydy, fitosterole, kumaryny oraz żelazo, minerały i olejki eteryczne również znajdują się w ashwagandzie wzbogacając jej działanie. Dzięki tak bogatemu składowi, ta roślina ma właściwości lecznicze w wielu dziedzinach życia.
Na co pomaga ashwagandha?
W pierwszej kolejności przypomnieć należy adaptogenne działanie tej rośliny. Jej stosowanie pomoże zyskać większą równowagę psychiczną, złagodzić stany lękowe, napady paniki czy bezsenność. Jest nieoceniona w profilaktyce wszystkich chorób, których paliwem napędowym jest stres, począwszy od depresji, alergii, cukrzycy, nadciśnienia czy nowotworów. Z pozytywnych skutków jej działania skorzystają wszyscy, którzy w swoim codziennym życiu czy pracy zmagają się z dużą ilością stresu. W odróżnieniu od typowych leków uspokajających, ashwagandha nie powoduje objawów ubocznych takich jak senność czy spowolnienie reakcji.
Ashwagandha działanie ma także u osób, które narażone są na duży wysiłek fizyczny. Polecana jest do stosowania tym osobom, które intensywnie uprawiają sport, gdyż dodaje ona energii i siły, zwiększa wytrzymałość oraz przyspiesza regenerację mięśni po treningu. Witalność i energia to właśnie te profity, które daje jej regularne zażywanie.
Jej działanie przeciwutleniające i przeciwzapalne jest wskazaniem do stosowania jej w terapii nieswoistych zapaleń stawów, a także zapalenia jelit i nerek. Potwierdzono, że jej zażywanie poprawia wyniki chemioterapii, wspomaga także leczenie chorób Parkinsona i Alzheimera. Ashwagandha jest również stosowania w leczeniu niepłodności, ma wpływ na libido, oraz na produkcję plemników oraz ich ruchliwość. Może również pomóc kobietom zmagającym się z menopauzą osłabić jej nieprzyjemne objawy.
Ashwagandha oddziałuje na układ krwionośny, poprawia wskaźniki krwi (m.in. obniża cholesterol), wspomaga układ oddechowy oraz trawienny. Znawcy medycyny hinduskiej zwykli mówić o niej jako o „inteligentnej” substancji, która sama znajduje to, co nam dolega, i zwiększa swoje działanie właśnie w tych obszarach.
Jak zażywać ashwagandhę?
Sposób stosowania tego suplementu zależy w dużej mierze od efektów, które chcemy osiągnąć. Na rynku dostać ją można w postaci sproszkowanego kojarzenia, z którego należy przyrządzić odwar, oraz w łatwiejszych do stosowania postaciach, takich jak tabletki czy żelki.
Przygotowanie samodzielnego naparu nie jest trudne, wymaga pozyskania świeżego korzenia tej rośliny, a następnie parzenia lub gotowania przez kilka minut. W sklepach dostać można ją także w postaci suszonej, oraz sproszkowanej. Można spożywać ją z wodą, ale także z ciepłym mlekiem, kawą, czy innym ulubionym napojem. Zalecana dzienna dawka to ok 6 g proszku, z uwagi na liczną ilość preparatów należy jednak stosować się do zaleceń podanych przez producenta. Wygodniejszą formą są dostępne w sprzedaży gotowe herbatki zawierające korzeń ashwagandhy w składzie.
Ashwagandha – dawkowanie
Dla jeszcze większej prostoty codziennego stosowania warto zwrócić uwagę na tabletki z ashwagandhą. W ich przypadku należy jednak przyjrzeć się opisowi – zależy nam na ekstraktach standaryzowanych, zawierających minimum 2,5%, a optymalnie ok 5% witanolidów. Są też dostępne preparaty silniejsze, jednak nie każdemu będą one niezbędne. Ważne, abyśmy mieli pewność, że każda tabletka zawiera tożsamą dawkę zdrowotnych substancji. Ashwagandha dawkowanie będzie miała uzależnione od natężenia ekstraktu, jednak typowe dawkowanie pięcioprocentowego preparatu w tej formie waha się pomiędzy 300 a 500 mg na dobę. Warto ją przyjmować między posiłkami, w dwóch porcjach dziennych. Osoby cierpiące na bezsenność powinny rozważyć zażycie większej dawki przed snem, natomiast osoby uprawiające intensywnie sport powinny zażywać ją przed treningiem.
Dla uzyskania zdrowotnych efektów należy zażywać ashwagandhę regularnie, a warto robić to nawet do 3 miesięcy. Potem należy zrobić miesięczną przerwę, aby ponownie podjąć suplementację. Pora jej zażywania powinna być uzależniona od celu, ale także indywidualnej reakcji organizmu. Może się zdarzyć, że poranna dawka będzie działała usypiająco, a wieczorna zbytnio pobudzi – wtedy należy rozważyć zmianę sposobu jej stosowania, lub dostosowanie dawki do potrzeb organizmu. Tak jak w przypadku zażywania innych adaptogenów, bardzo ważna jest uważność na reakcję organizmu. To jaka jest za preparaty z korzeniem ashwagandha cena zależy w dużej mierze od jakości ekstraktu, ale także od składu, który może być poszerzony o inne substancje lecznicze. Warto wczytać się w ulotkę, która precyzyjnie wskaże nam jak długo należy stosować dany suplement.
Najwygodniejszą, a przy okazji najsmaczniejszą formą suplementacji jest ashwagandha w żelkach. Produkt pozbawiony jest niepotrzebnych substancji i zawiera w swoim składzie odpowiednią dla dorosłej osoby dawkę korzenia. Dwie żelki dziennie przynoszą taki sam efekt jak tabletki, a z pewnością są smaczniejsze i przyjemniejsze. Zwyczajnie, łatwiej pamiętać o tym żeby zjeść żelkę, niż o tym żeby nosić przy sobie opakowanie tabletek. Warto rozważyć ten sposób suplementacji, jako że żelki z naturalnymi substancjami leczniczymi stają się w ostatnim czasie coraz modniejsze.
Ashwagandha – skutki uboczne i przeciwwskazania
Często chwalona ashwagandha opinie zawdzięcza faktowi, że przeważnie jest bardzo dobrze tolerowana, a osoby regularnie ją zażywające są zadowolone z efektów. Należy jednak zachować ostrożność przy jej stosowaniu, szczególnie na początku, gdyż może ona powodować senność u niektórych osób. Stosowanie suplementów z żeń szeń indyjski powinny skonsultować z lekarzem osoby zażywające leki antydepresyjne oparte na wpływie na poziom serotoniny, gdyż ashwagandha może nasilać ich działanie.
Zażywanie ashwagandhy przeciwwskazane jest w ciąży, ze względu na odnotowane przypadki poronień oraz w okresie karmienia. Nie ma wystarczającej ilości badań odnośnie stosowania jej u dzieci, stąd jest to także odradzane. Stosowanie leków na cukrzycę, nadciśnienie, tarczycę, oraz osoby zmagające się z chorobami autoimmunologicznymi oraz przygotowujące się do zabiegów operacyjnych powinny bezwzględnie skonsultować suplementację z lekarzem prowadzącym. W czasie suplementacji ashwagandhy nie powinno się spożywać alkoholu, gdyż może to pogłębiać jej uspokajające działanie.
Czy warto zażywać ashwagandhę?
Trudno byłoby znaleźć preparat o dłuższej reputacji niż ashwagandha – która już w tradycyjnej medycynie indyjskiej uchodziła za roślinę wzmagającą witalność i pomagającą zapobiec lub wyleczyć wiele rozmaitych chorób. Działania te potwierdza współczesna medycyna, dowodząc że to dobry sposób nie tylko na stres i zmęczenie, ale też na ogólną poprawę zdrowia i energii życiowej.
