Skrzyp polny – ziołowa recepta na (prawie) wszystko!

Łatwy dostęp do leków i suplementów diety sprawia, że kiedy pojawiają się jakiekolwiek dolegliwości mamy coraz mniejszą jasność, co wybrać. A co gdyby zwrócić się w stronę natury, i sięgnąć do jej korzeni?

Ogrodnicy i sadownicy znają go jako jeden z najpowszechniejszych chwastów. Kiedy się pojawi, bardzo ciężko się go pozbyć. Jego siła jest porównywalnie duża, co jego historia. Mówi się o nim jako o jednej z najstarszych roślin na świecie, nazywając „rośliną z epoki dinozaurów”.

Czym jest skrzyp polny?

Powszechnie znany w Polsce, przez pokolenia nazywany sprzęstką, krzemionką, jodełką, określany także jako „koński ogon”. Bardzo łatwo spotkać go w Europie, Afryce Północnej, Ameryce Północnej i Azji. Ma niewielkie wymagania, rośnie więc nie tylko na wilgotnych łąkach i polach, ale także przydrożach i nasypach kolejowych. Ze względu na swoją powszechność i zdolności propagowania się uważany jest za uporczywy chwast, jednak już w medycynie naturalnej stosowano go jako remedium na liczne schorzenia i dolegliwości.

Jego nazwa wiąże się z dźwiękiem, który wydaje przy gnieceniu – charakterystyczne skrzypienie spowodowane jest przez związki krzemu, które wchodzą w jego skład. Roślina ta bogata jest również w żelazo, mangan, kobalt, sole potasu, fosforu i wapnia, kwasy organiczne (krzemowy, jabłkowy, askorbinowy) i witaminę C. Ziele skrzypu obfituje we flawonoidy, sterole roślinne, garbniki i saponiny, jest to więc jak widać bogate źródło różnego rodzaju substancji odżywczych.

Co niezmiernie ciekawe, skrzyp polny jest jedynym z 50 gatunków skrzypu, który przejawia właściwości lecznicze. Jego pędy dorastają do pół metra wysokości, i przypominają wyglądem miniaturową jodełkę. Amatorzy ziołolecznictwa którzy chcieliby sami zbierać skrzyp polny powinni być szczególnie wyczuleni, aby nie pomylić go ze skrzypem błotnym, który jest trujący. Z tego samego powodu kupując gotowe zioła należy polegać wyłącznie na sprawdzonych źródłach i dostawcach.

Jak działa ziele skrzypu polnego?

Przede wszystkim należy zwrócić uwagę na to, że dzięki bogactwu składników uzupełnia niedobór mikroelementów. Jedną z jego najczęściej opisywanych cech jest dobroczynne działanie skrzypu polnego na układ krwionośny: uszczelnia ściany naczyń krwionośnych, dzięki czemu pomaga zahamować krwawienie. Ma to zastosowanie w przypadku wszelkich krwawień, a także przeciwkrwotoczny wpływ w obfitych miesiączkach.

Krzem, najistotniejszy składnik skrzypu polnego jest pierwiastkiem o dużym znaczeniu nie tylko dla skóry, ale także dla kości. Jego niedobór prowadzić może do rozwoju cukrzycy, miażdżycy i spadku odporności. Roślina ta może więc stanowić bogate źródło krzemu, a co za tym idzie mieć ważne działanie profilaktyczne.

Flawonoidy, czyli związki występujące w roślinach w charakterze barwników, niosą ze sobą wiele działań leczniczych. W przypadku skrzypu polnego jest to działanie moczopędne, co sprzyja zwiększonej ilości wydalanych z organizmu moczanów. Czyni go to także przydatnym w schorzeniach dróg moczowych: zapaleniu pęcherza, kamicy moczowej, gośćcu i innych. Jego rozkurczowe działanie łagodzi dolegliwości bólowe. Często opisywaną zaletą jest zmniejszanie potliwości (głównie stóp i dłoni), czego konsekwencją jest jednak zwiększone wydalanie moczu.

Skrzyp polny obniża ciśnienie krwi, działa odtruwająco i wspomaga pracę wątroby. Badania potwierdzają także jego łagodne działanie uspokajające, oraz leczniczy wpływ w zwalczaniu problemów z górnymi drogami oddechowymi.

Ziele skrzypu polnego może być stosowane zewnętrznie do płukania jamy ustnej, przemywania ran czy przygotowania okładów. Przejawia nie tylko efekty przyspieszające gojenie ran ale także przeciwzapalne. Można stosować do kąpieli w bólach artretycznych. Skrzyp polny robi także olbrzymią karierę w kosmetyce, w poprawianiu elastyczności skóry, odporności włosów i paznokci, a nawet w zwalczaniu żylaków. To najpopularniejsze z ziół polecanych do stosowania w zwalczaniu trądziku i innych chorobach skórnych.

Jak stosować skrzyp polny?

Dziś amatorzy ziołolecznictwa nie muszą już studiować godzinami atlasów a następnie samodzielnie wybierać się „na łowy”. Współczesny przemysł zielarski znacznie to upraszcza, dzięki szerokiej ofercie ziół do zaparzania w domowych warunkach. Herbatę ze skrzypu polnego pić można nawet do 3 razy dziennie, należy jednak zwrócić uwagę że dużo większą zawartością krzemu będzie charakteryzować się odwar.

Do wyboru są także tabletki ze standaryzowanym ekstraktem ze skrzypu, preparaty w kropelkach, i rzecz jasna liczne kosmetyki: kremy, szampony, odżywki. W domowych warunkach można także przygotować płukankę, do tego potrzebować będziemy jednak świeżo zebranego skrzypu.

W zależności od wybranej formy dziennie zalecane dawkowanie będzie się różnić, należy więc w każdym przypadku kierować się wskazówkami od producenta. Oczywistością jest to, jak ważne jest zwracanie uwagi na pochodzenie ziół, które kupujemy – należy stawiać wyłącznie na sprawdzone i renomowane firmy. Na początku stosowania warto obserwować reakcję swojego organizmu, i w zależności od niej kontynuować suplementację, bądź zmieniać jej częstotliwość.

Przeciwwskazaniami do stosowania są choroby serca, dna moczanowa, zaburzenia nerek. Skrzypu nie powinny stosować kobiety w ciąży oraz karmiące piersią. Przy suplementacji skrzypu polnego należy zwrócić też uwagę na możliwe interakcje z innymi lekami, w szczególności jeśli chodzi o digoksyny, diuretyki i lit. Długotrwałe zażywanie skrzypu polnego prowadzi do obniżenia poziomu witaminy B1 w organizmie, należy więc pamiętać o dodatkowej suplementacji w przypadku częstej suplementacji.

Podsumowanie

Skrzyp polny dzięki właściwościom moczopędnym i oczyszczającym pozwala na wydalenie z organizmu szkodliwych produktów przemiany materii, które z kolei mogą przyczyniać się do powstawania wielu chorób. Widoczne zastosowania, w których pomaga skrzyp polny to kondycja skóry włosów i paznokci – zapobiega wypadaniu włosów, przyspiesza gojenie się ran.

Stosowanie ziół takich jak skrzyp polny poprawia też ogólną odporność organizmu, wspiera naczynia krwionośne a tym samym serce i cały układ krwionośny. Skrzyp działa także pozytywnie na przemianę materii. Widać więc gołym okiem, że włączenie ziela skrzypu do diety przynosi wiele korzyści – nie zastąpi natomiast, podobnie jak żadna inna suplementacja, zróżnicowanej diety i zdrowego trybu życia.