Woda z kurkumą – na co i jak pić?

Przyprawa kojarzona z kuchnią indyjską przebojem wdziera się do naszych kuchni – ale nie tylko jako dodatek do aromatycznych dań. Ukrytych jest w niej wiele własności zdrowotnych. Wybór suplementu czy preparatu który stosujemy aby wspierać odporność i zdrowie to kwestia indywidualna. Niezmienny jest jednak jeden fakt: najważniejsza jest konsekwencja i systematyczność. Picie wody z kurkumą może stać się nowym codziennym rytuałem. Jakie daje korzyści?

Nie tylko przyprawa, czyli: czym jest kurkuma?

Historia kurkumy sięga 600 lat p.n.e. – a przynajmniej wtedy pojawiły się pierwsze wzmianki o niej. Pozyskiwana jest z rośliny pochodzącej z rodziny imbirowatych, zwanej ostryżem długim. Rośnie on głównie w Indiach, Chinach i Azji Południowo-Wschodniej. Wyrasta nawet do metra wysokości, ma prostą łodygę zakończoną żółtym kwiatem i dość duże liście.

Zmielona łodyga lub kłącze to właśnie postać w której znamy ją z kuchni – pomarańczowy proszek o bardzo intensywnym aromacie. Medycyna chińska czy indyjska z początku dziejów nie miała do dyspozycji współczesnych metod badawczych, ale i bez tego ustaliła że jest to silny przeciwutleniacz, i roślina mająca bardzo wiele pozytywnych skutków zdrowotnych.

Dawni praktycy ziołolecznictwa stosowali kurkumę jako antidotum na bóle menstruacyjne, pasożyty, czy dolegliwości ze strony układu pokarmowego. Wierzono także w jej skuteczność w zwalczaniu dolegliwości układu oddechowego czy stanów zapalnych. Dzisiejsza medycyna potwierdza, ale i rozszerza zakres działań tej przyprawy.

Kolor kurkumy uczynił z niej popularny dodatek do potraw, a odpowiada za niego najważniejszy składnik: kurkumina. Należy ona do polifenoli, czyli roślinnych składników o właściwościach przeciwzapalnych. To kurkumina zawiera w sobie cenne składniki, które czynią z kurkumy o wiele więcej niż tylko egzotyczną przyprawę. W kurkumie znajdują się: witamina C, E i K, niacyna, wapń, żelazo, potas i fosfor.

Właściwości przeciwzapalne i wiele innych – na co pomaga kurkuma?

Silne właściwości przeciwzapalne kurkumy są potwierdzone przez szereg badań medycznych, a ich podłoże wynika z oddziaływania na białka prozapalne – hamując ich aktywację, kurkuma pomaga zwalczać stan zapalny, a tym samym chroni nas przed dalszymi poważnymi jego konsekwencjami. Nierzadko ze stanów zapalnych wynikają takie choroby jak miażdżyca, nowotwór czy otyłość.

Równie dobrze udokumentowano antyoksydacyjne działanie kurkumy. Chroni nas ona przed negatywnym wpływem wolnych rodników, które powodują powstawanie stresu oksydacyjnego prowadzącego do wielu groźnych chorób. Kurkuma jako jeden z silniejszych adaptogenów pomaga neutralizować szkodliwy wpływ wolnych rodników, a tym samym spowalniać procesy starzenia.

Już w medycynie ajurwedyjskiej wiedziano o tym, że kurkuma wspomaga odporność – współczesne badania potwierdzają ten fakt, i wiążą go także z ochroną układu trawiennego. Kurkuma wykazuje działania przeciwbakteryjne, przeciwgrzybicze i przeciwwirusowe, co w efekcie zmniejsza negatywny wpływ drobnoustrojów na organizm.

Niezmiernie istotny jest potwierdzony badaniami przeciwnowotworowy wpływ kurkumy na ludzi. Wykazano jej działanie na wszystkich etapach powstawania guzów, zarówno hamujące jak i supresyjne. Oznacza to, że kurkumina blokuje zarówno inicjację nowotworu i jego przekształcanie się.

Ciekawe wnioski udało się uzyskać badaczom sprawdzającym działanie kurkumy na układ dopaminergiczny. Kurkuma może konkurować z tradycyjnymi lekami przeciwdepresyjnymi jeśli chodzi o jej skuteczność. Badania potwierdzają, że poprawia ona aktywność serotoniny i dopaminy, co powoduje działanie przeciwlękowe i przeciwdepresyjne, nieobarczone negatywnymi skutkami ubocznymi właściwymi dla tradycyjnych leków. Potwierdzone eksperymentalnie działanie naprawcze mózgu daje kurkumie potencjał do zapobiegania takim chorobom jak Alzheimer czy udar mózgu.

Kurkuma ma także pozytywny wpływ na przewód pokarmowy i trawienie, poprzez właściwości żółciopędne oraz pobudzanie gastryny, sekretyny i enzymów żółciowych. Obniża także poziom „złego” cholesterolu i może przyczyniać się do zmniejszania kamieni żółciowych. Jej zażywanie pomaga łagodzić zgagę, niestrawność czy ból żołądka, a także zapobiegać wrzodom, zapaleniu jelita czy chorobie Crohna.

Także układ oddechowy oraz serce i układ krążenia są chronione przez tę przyprawę. Zmniejsza ona ryzyko zawałów, usprawniając funkcjonowanie komórek śródbłonka. Właściwości lecznicze wykazuje także w chorobach oczu (zapalenie spojówek, jaskra, zespół suchego oka), a także zwalczaniu alergii i gojeniu się ran. Kurkuma wykazuje także działanie obniżające poziom cukru we krwi.

Co zwiększa wchłanianie kurkuminy i dlaczego to istotne?

Tak wiele zalet kurkumy sprawia, że wydaje się być ona doskonałym pomysłem na poprawę funkcjonowania naszego organizmu w praktycznie każdej dziedzinie. W istocie, ma to swoje uzasadnienie, należy jednak jeszcze wiedzieć jak skutecznie dostarczyć ją do organizmu. Kurkuma ze względu na hydrofobowy charakter cząsteczki charakteryzuje się dość niską biodostępnością, czyli przyswajalnością w organizmie. Jest słabo absorbowana z jelita i szybko rozkładana w wątrobie.

Na szczęście można temu zaradzić, zwiększając jej wchłanialność o nawet 2000% zażywając ją w towarzystwie piperyny, czyli jednego ze składników czarnego pieprzu. Dobre kwasy tłuszczowe także zwiększają wchłanialność kurkumy. Temperatura także wpływa na jej lepsze przyswajanie.

Woda z kurkumą – najprostszy sposób na codzienne stosowanie

Używanie kurkumy jako przyprawy zwiększy jej ilość w naszej diecie, będzie jednak utrudniało oszacowanie ilości składników odżywczych jakie przyswajamy. Rozwiązaniem może być włączenie do codziennej diety, najlepiej na czczo przed śniadaniem szklanki wody z kurkumą. Przepis na taki napój jest banalnie prosty, i zaczyna się od przygotowania wody w odpowiedniej temperaturze. Musi ona być gorąca, ale nie wrząca. Dodajemy do niej łyżeczkę kurkumy, sok wyciśnięty z połowy cytryny, szczyptę pieprzu i podstawowa wersja jest już gotowa. Dla zwiększenie wchłanialności dodać można oleju kokosowego (kurkuma rozpuszcza się w tłuszczach), a dla smaku – dodać odrobinę miodu, cynamonu i innych przypraw.

Kurkuma osadza się na dnie, należy więc taki napój intensywnie mieszać. Pamiętajmy także o tym, żeby nie przesadzać z ilością przyprawy – dzienna dawka powinna równać się mniej więcej łyżeczce do herbaty, a jej zwiększanie nie poprawi efektów, będzie natomiast ryzykowne dla zdrowia. Wodę z kurkumą, podobnie jak inne suplementy należy stosować z umiarem. Pamiętajmy także że przygotowanie napoju wieczór przed jego spożyciem, wbrew pozorom nie poprawia własności zdrowotnych, a nawet je pogarsza.

Woda z kurkumą może być śmiało stosowana w naszej codziennej diecie, a picie jej z pieprzem zwiększa przyswajanie składników odżywczych. Ostry smak takiego napoju może wymagać przyzwyczajenia, pijąc jednak ten napój codziennie można eksperymentować z różnymi dodatkami i proporcjami, aby uzyskać swoją ulubioną wersję. Alternatywą jest znany w tradycyjnej medycynie pod nazwą „złote mleko” napój składający się z kurkumy z mlekiem.

Czy woda z kurkumą jest dla każdego?

Istnieje kilka przeciwwskazań do stosowania wody z kurkumą, czy też kurkumy jako suplementu w ogóle. Przede wszystkim, ze względu na właściwości rozkurczające nie wolno jej podawać kobietom w ciąży – może to prowadzić nawet do poronienia. Równie groźne jest stosowanie jej przez osoby stosujące leki rozrzedzające krew. Z tych samych względów nie powinno się pić wody z kurkumą na krótko przed operacją. Przeciwwskazaniem jest trwająca chemioterapia, a szczególną ostrożność powinni zachować cukrzycy, chorzy na wrzody żołądka i kamicę nerkową. W razie wątpliwości należy przed włączeniem wody z kurkumą do diety skonsultować się z lekarzem.

Podsumowując, poza kilkoma przypadkami, większość dorosłych osób może śmiało dołączyć taki napój jako nowy rytuał. Woda z kurkumą pita codziennie poprawia odporność, jest silnym antyoksydantem, ma działanie przeciwzapalne, a przy okazji może pomóc pozbyć się nadprogramowych kilogramów, uchronić od chorób nowotworowych i zwalczyć wolne rodniki, opóźniając procesy starzenia. W połączeniu z aktywnością fizyczną i zdrową dietą, to bardzo skuteczne wspomaganie codziennego funkcjonowania.