Planując codzienną dietę, nawet jeśli robimy to starannie i zwracamy uwagę na zróżnicowanie, nie zawsze zwracamy uwagę na poszczególne aminokwasy. Treonina jest warta naszej uwagi, ze względu na funkcje, które pełni. Na treoninę, podobnie jak na inne aminokwasy niezbędne należy rzucić tym większe światło, gdyż organizm nie jest w stanie jej samodzielnie syntetyzować. Dostarczamy jej wyłącznie z pożywieniem, a jej niedobór może odbić się na naszym zdrowiu.
Czym jest treonina?
Aminokwas egzogenny, należy do grupy najważniejszych aminokwasów białkowych. Chemicznie można ją także określić jako aminokwas optycznie czynny, posiadający dodatkowy atom węgla. Podobnie jak w przypadku innych aminokwasów egzogennych (tych, których organizm nie potrafi syntetyzować) dzienne zapotrzebowanie na nią powinna pokrywać dobrze zbilansowana dieta. W przypadku treoniny, jej prawidłowy poziom możemy utrzymać dzięki produktom mlecznym i mięsnym. Bogate w nią są także zboża i warzywa strączkowe, nieco mniej jest również w jajkach i produktach pełnoziarnistych. Szacuje się, że dziennie powinno się przyjmować pomiędzy 0,5 a 1 g treoniny, jest to jednak w dużej mierze zależne od wieku, płci i trybu życia.
Ze względu na swoje działanie treonina najczęściej pojawia się w odżywkach białkowych dla sportowców, wchodzi w suplementy diety złożone z aminokwasów, a także jest popularnym składnikiem kosmetyków: kremów i balsamów do ciała. Uzupełnianie poziomu treoniny na inny sposób, niż w diecie jest więc możliwe na wiele sposobów – powinno jednak być przeprowadzane z umiarem.
Na co wpływa treonina?
Naczelną ze wspomnianych wyżej właściwości treoniny jest wchodzenie w skład skóry, jako substancja zapewniająca jej prawidłowe nawilżenie. Ten aminokwas uczestniczy także w produkcji elastyny i kolagenu, wpływających na elastyczność i plastyczność skóry oraz jej odporność na uszkodzenia. Można więc powiedzieć, że treonina ma ogromne znaczenie ochronne dla naszej skóry, opóźniając także jej procesy starzenia.
Drugim niezwykle ważnym działaniem treoniny jest wpływ na pracę układu nerwowego. Dzięki treoninie informacje są sprawniej przesyłane między neuronami, co poprawia koncentrację i pamięć oraz wpływa na zmniejszenie zmęczenia psychicznego. U osób cierpiących na depresję czy zaburzenia nerwowe bardzo często obserwowany jest niedobór treoniny.
Treonina wspomaga funkcjonowanie układu pokarmowego: wpływa na śluzówkę żołądka (poprzez mucyny), pracę wątroby (poprawia trawienie tłuszczów i zapobiega ich gromadzeniu się), usprawnia transport pokarmów. Ten aminokwas ma także wpływ na układ odpornościowy, poprzez pobudzanie produkcji przeciwciał. Dowiedziono także, że poprawia funkcjonowanie tarczycy oraz wzmacnia szkliwo zębów.
Co szczególne istotne dla sportowców, treonina jest niezbędna do syntezy nowych białek mięśniowych, poprawia wydolność i niweluje uczucie zmęczenia, stąd jej powszechne zastosowanie w odżywkach sportowych.
Zbyt niski poziom treoniny może powodować zmęczenie, problemy z apetytem, utratę wagi. Nadmiar treoniny z kolei może prowadzić do wytwarzania zbyt dużych ilości kwasu moczowego, a w konsekwencji do powstania dny moczanowej.
Jak suplementować treoninę?
Mimo, iż istnieją pewne widełki zalecanych ilości, to każdy powinien indywidualnie obliczyć swoje zapotrzebowanie na aminokwasy, w tym na treoninę. Pomocne mogą być kalkulatory dostępne w Internecie, które na podstawie wieku, wagi i płci podadzą orientacyjne zapotrzebowanie. W razie wątpliwości, warto się też skontaktować z dietetykiem czy lekarzem.
Treonina dostępna jest jako samodzielny suplement, jak również składnik kompleksowych pakietów aminokwasów. W obu wypadkach warto zwrócić uwagę na jej zawartość, jak również pochodzenie i renomę producenta. Nie zaleca się przekraczać zalecanego dawkowania, gdyż może to prowadzić do dolegliwości ze strony układu pokarmowego.
Nie ma wystarczającej liczby badań potwierdzających bezpieczeństwo stosowania w ciąży i podczas karmienia, należy więc dla bezpieczeństwa unikać stosowania w tym czasie. Istnieje ryzyko wystąpienia poważnych dolegliwości w przypadku suplementacji u osób chorych na chorobę Lou Gehriga oraz stosujących leki na chorobę Alzheimera należące do grupy antagonistów NMDA.
Podsumowanie
Ten organiczny związek chemiczny, z którego istnienia być może często nie zdajemy sobie sprawy ma, jak się okazuje szerokie spektrum zastosowań. Od prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego, poprzez udział w produkcji kolagenu aż po wpływ na metabolizm pożywienia i składników odżywczych. Jego suplementację powinni szczególnie rozważyć sportowcy i osoby żyjące aktywnie, jednak uwzględnienie aminokwasów (szczególnie egzogennych) w naszej diecie jest istotne dla każdego. Suplement diety nie zastąpi zbilansowanego żywienia i zdrowego trybu życia, może jednak znacząco je wspierać.
