Arginina – dla zdrowia serca, poprawy potencji i budowy mięśni

Aminokwasy kojarzą nam się najczęściej z lekcjami chemii, nie do końca wiemy które i dlaczego są nam potrzebne. Umiejętna ich suplementacja może jednak poprawić naszą wydajność. Endogenne, czyli wytwarzane w organizmie aminokwasy to takie o które teoretycznie nie powinniśmy się martwić – jeśli stosujemy urozmaiconą dietę. Są jednak przypadki, w których powinno się rozważyć suplementację z zewnątrz, i warto o nich wiedzieć.

Czym jest arginina?

Jest zaliczana do grupy aminokwasów endogennych, choć przyjmuje się często określenie „względnie egzogenna”. Zapotrzebowanie na nią u dorosłej osoby jest zaspokajane przez produkcję wewnętrzną, jednak u organizmów rozwijających się i u osób intensywnie trenujących dostarczanie dodatkowych dawek argininy z pożywieniem jest wysoce wskazane. Ten aminokwas to prekursor tlenku azotu, czyli główny składnik potrzebny do jego produkcji. Związek ten odpowiada za transport składników odżywczych do mięśni, detoksykację organizmu przez zamianę amoniaku w mocznik, czy syntezę hormonu wzrostu. Arginina jest także niezbędna do powstawania poliamin, czyli związków niezbędnych do syntezy białek w tkance mięśniowej.

W produktach spożywczych najbogatsze w argininę są orzechy włoskie, laskowe i ziemne, nasiona słonecznika i sezamu, migdały i soczewica. Można ją też znaleźć w mleku, rybach, mięsie wołowym, jajach. Dla wegetarian najlepszą alternatywą będzie szukanie jej w produktach pełnoziarnistych, ciecierzycy, soczewicy czy soi. Przyswajalność argininy w organizmie szacowana jest na 50%, a dzienne zapotrzebowanie na nią szacuje się na 4-6 gramów.

Jak działa arginina?

Za pośrednictwem tlenku azotu, arginina wpływa na kondycję układu krążenia. Związek ten odpowiada za uszczelnianie i rozszerzanie naczyń krwionośnych, obniżanie ciśnienia krwi i hamowanie zlepiania się płytek krwi. Ta ostatnia rola zmniejsza ryzyko powstawania zakrzepów. Aminokwas ten ma istotną rolę w zapobieganiu chorobom serca, a badania potwierdzają że długotrwała suplementacja argininy zmniejsza powikłania i ogranicza śmiertelności u chorych po przebytym zawale. Może także chronić przed chorobą wieńcową.

Właściwości argininy pomagają także zwalczać zaburzenia erekcji, poprzez zwiększanie ilości krwi przepływającej przez męski członek. Substancje z argininą są powszechnie stosowane we wspieraniu potencji, poprawiają jakość i trwałość erekcji oraz wspomagają doznania seksualne. Należy jednak stosować je zgodnie z zaleceniami jeśli chodzi o czas przyjmowania oraz dawkę. Arginina wpływa także na jakość i produkcję nasienia, co przekłada się na zwiększenie płodności.

Przyjmowanie l argininy ma także bezpośrednie przełożenie na poprawę funkcjonowania układu pokarmowego. Aminokwas ten ma działanie hepatoprotekcyjne (ochronę wątroby), wpływa na mikroflorę jelit, a także obniża zawartość tkanki tłuszczowej. Współczesne badania wykazują potencjał do stosowania argininy w zwalczaniu chorób metabolicznych, a także otyłości.

Antyoksydacyjne działanie argininy spowalnia procesy starzenia, dzieje się to także poprzez syntezę kolagenu czy białek. Odporność organizmu jest poprawiana przez wpływ na grasicę, a dokładniej pobudzanie produkcji komórek T – najważniejszych dla odporności.

Aminokwas ten pozytywnie wpływa także na skórę i włosy. Przyspiesza gojenie się ran, łagodzenie podrażnień, a przede wszystkim wpływa na nawilżenie skóry. Jako składnik kosmetyków znajduje zastosowanie w pielęgnacji skóry suchej, atopowej i podrażnionej, stosowana na przykład jako peeling enzymatyczny. Poprawia także odbudowę suchych i zniszczonych włosów oraz pobudza cebulki powodując przyspieszenie wzrostu włosa.

Stosowanie argininy może mieć pozytywny wpływ także na funkcje psychiczne: dowiedziono, że stosowana wraz z lizyną obniża nasilenie lęku i stresu. Jest istotna także pod kątem zachowania sprawnej pamięci, wiadomo bowiem że jej poziom w wyniku starzenia spada w rejonach mózgu odpowiedzialnych właśnie za pamięć – a badania potwierdzają jej wpływ na poprawę działania pamięci przestrzennej.

Często, szczególnie w reklamach suplementów arginina przedstawiana jest jako preparat mający poprawić wydolność, przyspieszyć regenerację powysiłkową i drastycznie zwiększyć masę mięśniową. Liczne współcześnie prowadzone badania na sportowcach nie potwierdzają tych teorii – ani moc, ani siła nie zwiększają się przy krótkotrwałej suplementacji argininy. Dopiero w trzecim miesiącu stosowania zauważyć można obniżenie tętna i zużycia tlenu przy wysiłku fizycznym. Długotrwała suplementacja argininy może jednak przynosić więcej skutków ubocznych niż korzyści, należy więc rozsądnie podchodzić do obietnic składanych przez producentów.

Stosowanie argininy – środki ostrożności

Mimo, że badania potwierdzają niewielkie skutki uboczne nawet przy przedawkowaniu rzędu 20 g na dobę, nie należy pod żadnym pozorem stosować dawek przekraczających zalecane. Pamiętajmy, że aminokwas endogenny jest wytwarzany przez organizm, a dodatkowe jego ilości należy stosować wyłącznie wtedy, kiedy ma to wskazania lecznicze.

Argininę w suplementach diety można stosować jako osobny składnik, lub szukać produktów złożonych. W obu przypadkach należy zwrócić uwagę na pochodzenie produktu, renomę producenta i zalecane dawkowanie aminokwasu.

Z suplementacji zrezygnować powinni chorzy na schizofrenię, marskość wątroby, niewydolność nerek, choroby onkologiczne. Nie ma potwierdzenia bezpieczeństwa stosowania u kobiet w ciąży oraz karmiących. Nie powinno stosować się argininy w przypadku zażywania leków rozrzedzających krew, gdyż może to spotęgować ich działanie i doprowadzić do krwotoków. Arginina może nasilać astmę oraz alergie, a także potencjalnie szkodzić osobom z nawracającą opryszczką. Stosowanie leków obniżających ciśnienie wraz z argininą może prowadzić do zbyt niskiego ciśnienia. Przed rozpoczęciem stosowania należy rozważyć możliwe interakcje, także z ziołowymi substancjami, których używamy.

Zbyt długie i zbyt duże stosowanie suplementacji może prowadzić do zwiększenia poziomu glukozy we krwi, powodować nudności, wymioty i ból brzucha. Nawet we właściwych dawkach, powinna być stosowana wraz z pożywieniem, aby obniżyć ryzyko wystąpienia dolegliwości ze strony układu pokarmowego.

Podsumowanie

Arginina jest aminokwasem endogennym który wpływa na wiele funkcji w ciele człowieka. L arginina poprawia funkcjonowanie układu krwionośnego produkując tlenek azotu, wpływający na ciśnienie krwi. Reguluje układ pokarmowy wspierając metabolizm, budowę masy mięśniowej uczestnicząc w uwalnianiu hormonu wzrostu. Właściwości l argininy stawiają ją wysoko, jeśli chodzi o suplementy diety, które warto stosować – należy jednak pamiętać, że żaden suplement diety nie zastąpi zdrowego żywienia i stylu życia, a argininę powinno stosować się przez ograniczony czas i tylko w przypadku wyraźnych wskazań.